Στις 29 Οκτωβρίου 2019 ξεκινά το πρωτοποριακό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, με τρεις κατευθύνσεις, «Ψηφιακός πολιτισμός», «Έξυπνες πόλεις», «Διαδίκτυο των Πραγμάτων και προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες» το οποίο αποβλέπει στο να εφοδιάσει επιστήμονες από διαφορετικά πεδία, χωροτάκτες, μηχανικούς, αρχιτέκτονες, αρχαιολόγους, ιστορικούς, ειδικούς στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, γραφίστες, νομικούς κ.ά., με μια κοινή γλώσσα, ένα κοινό υπόβαθρο ώστε να μπορούν να συνεργαστούν, να σχεδιάσουν, να διαχειριστούν και να υποστηρίξουν καινοτόμους υπηρεσίες, νέα συστήματα, υποδομές και λειτουργίες στη διαρκώς μεταβαλλόμενη νέα ψηφιακή εποχή» σύμφωνα με τον καθηγητή Δημήτρη Βέργαδο, Διευθυντή του προγράμματος και αναπληρωτή καθηγητή του τμήματος Πληροφορικής του ΠΑΠΕΙ.
Τα μεγάλα δεδομένα και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων επιτρέπουν στις υπηρεσίες των πόλεων να έχουν πρόσβαση σε έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών που δεν ήταν διαθέσιμες πριν, να συλλέγουν γνώση και να σχεδιάζουν στρατηγικές για την Έξυπνη συντήρηση υποδομών, διακομιδή απορριμμάτων, τα Έξυπνα ηλεκτρικά δίκτυα, τα δίκτυα Ύδρευσης και Αποχέτευσης, τον έλεγχο της ρύπανσης, την διαχείριση κυκλοφορίας με έξυπνα φανάρια, τον έλεγχο της υγείας με αισθητήρες και τον έλεγχο της αγροτικής παραγωγής και την ορθολογικότερη χρήση των πόρων. .
Δημόσιες υπηρεσίες πόλεων και επιχειρήσεις επενδύουν σημαντικά κεφάλαια σε υποδομές όπως είναι η ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών, δικτύων κινητών επικοινωνιών 5G, πλατφορμών ΙοΤ, εγκατάσταση έξυπνων συσκευών και τεχνολογιών και με τον ρυθμό που αστικοποιείται ο κόσμος μας οι εφαρμογές για έξυπνες πόλεις εξελίσσονται σε μια τεράστια παγκόσμια αγορά ύψους 1,4 τρισ. δολαρίων, που θα παράγει το 60% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Επειδή όμως μια πραγματικά έξυπνη πόλη δεν μπορεί να βαδίσει προς το μέλλον χωρίς τη μνήμη του παρελθόντος και την υλική και άυλη κληρονομιά της ο «Ψηφιακός πολιτισμός» προάγει την διασύνδεση οργανισμών, ινστιτούτων, συλλόγων, επισκεπτών, πολιτιστικών αντικειμένων, δημιουργεί βάσεις δεδομένων με τεκμήρια σχετικά με τα μνημεία, τα μονοπάτια, την ανθρωπογεωγραφία, τα έθιμα, τη γαστρονομία, αποτυπώνει ανασκαφές με drones και κάνει εφικτές ψηφιακές ξεναγήσεις και εικονικές περιηγήσεις σε μουσεία ακόμη και για αντικείμενα που δεν υπάρχει φυσικός χώρος να εκτεθούν, ιστορικούς χώρους και μνημεία, ανάγνωση σπάνιων και παλαιών βιβλίων καθώς και πρόσβαση σε αρχεία και τεκμήρια από απόσταση.
Στη φωτογραφία μεταπτυχιακοί φοιτητές με τον διευθυντή του προγράμματος Δημήτρη Βέργαδο (κέντρο, αριστερά) και τον επιστημονικό διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη Γιώργο Μαγγίνη (κέντρο δεξιά).
Εκτενέστερο άρθρο στην «Καθημερινή»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ορίζει μια έξυπνη πόλη ως "τόπο όπου τα παραδοσιακά δίκτυα και υπηρεσίες γίνονται πιο αποτελεσματικά με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και τεχνολογιών τηλεπικοινωνιών προς όφελος των κατοίκων και των επιχειρήσεων". Στις δέκα πρώτες της Ευρώπης συγκαταλέγονται μεγάλες πρωτεύουσες όπως το Λονδίνο με πάνω από 9 εκατομμύρια κατοίκους αλλά και μικρότερές όπως το Ρέικιαβικ με 123.000 κατοίκους.
Στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη πέντε πόλεις που έχουν αξιοποιήσει τις δυνατότητες που προσφέρει η σημερινή τεχνολογία, έτσι τα Τρίκαλα, τα Ιωάννινα, η Λάρισα, η Βέροια και το Ηράκλειο της Κρήτης συγκαταλέγονται ανάμεσα στις «έξυπνες πόλεις» του κόσμου. Τα Τρίκαλα μάλιστα έχουν διακριθεί διεθνώς για τις προηγμένες τεχνολογίες που προσφέρουν στους πολίτες με την καθημερινότητα των κατοίκων να έχει αλλάξει καθώς υπάρχει ψηφιακή πρόσβαση στη διαθεσιμότητα των χώρων στάθμευσης, την κατάσταση των φαναριών και της κυκλοφορίας, των αγωγών ύδρευσης, της αποκομιδής σκουπιδιών, το σύστημα ηλεκτρονικών αιτημάτων και σχολίων μέσω smartphone, και την διευκόλυνση της προσβασιμότητας σε υπηρεσίες. Αυτό βελτιώνει την ποιότητα ζωής τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο ενώ οι κάτοικοι ανεξαρτήτως ηλικίας βαθμιαία εισέρχονται και συνηθίζουν στην πληροφορική.
Στη Λάρισα υπάρχει πρόσβαση μέσω διαδικτύου στην πολεοδομία της πόλης, υπηρεσίες τηλεϊατρικής και ένα σύστημα επικοινωνίας με όσους πάσχουν από κατάθλιψη ή από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Στη Βέροια υπάρχει πρόσβαση στην Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη και στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι», ενώ ετοιμάζεται κι ένας οικισμός στο κέντρο της πόλης, ο οποίος προσφέρει σύγχρονες υπηρεσίες στους 10.000 κατοίκους και επαγγελματίες που θα φιλοξενεί.
Στο Ηράκλειο της Κρήτης η διαδικτυακή πρόσβαση σε 163 υπηρεσίες παροχής πληροφοριών και σε 29 υπηρεσίες υποβολής ηλεκτρονικών αιτήσεων και οι ηλεκτρονικές πληρωμές βελτιώνουν τη ζωή των κατοίκων ενώ η πόλη διαθέτει επίσης free Wi-Fi και έχουν ψηφιοποιηθεί οι εφημερίδες της πόλης από τον 19ο αιώνα.
Τέλος, στα Ιωάννινα εκτός από το ασύρματο δίκτυο, υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικών αιτήσεων για διάφορα πιστοποιητικά, διαδικτυακή ξενάγηση στην πόλη και έχουν ψηφιοποιηθεί τα εκθέματα του Δημοτικού Μουσείου και το περιεχόμενο της δημοτικής βιβλιοθήκης. Ταυτόχρονα η πόλη σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων διοργανώνει το «Ιωάννινα smart city Hackathon» με εκπαιδευτική και διαγωνιστική διαδικασία που προάγει την καινοτομία και την υποστήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας.